Đấu thầu Vĩnh Long: Cuộc đua "khô máu" và "ẩn số" chất lượng sau mức giảm giá 52 tỷ đồng

Thông tin từ Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia ghi nhận, ngày 28/11/2025, Ban Quản lý dự án dân dụng và công nghiệp tỉnh Vĩnh Long đã hoàn tất mở thầu gói thầu "Cung cấp và lắp đặt thiết bị" (Mã gói thầu: BP2500469003). Đây là hạng mục quan trọng thuộc dự án "Mua sắm thiết bị dạy học tối thiểu lớp 8 và lớp 9 cho các trường Trung học cơ sở", được phê duyệt tại Quyết định số 956/QĐ-BQL ngày 10/11/2025.

Với giá gói thầu được phê duyệt là 144.080.308.000 đồng từ nguồn vốn ngân sách tỉnh, gói thầu này được xem là "miếng bánh" hấp dẫn bậc nhất thị trường thiết bị giáo dục khu vực Đồng bằng sông Cửu Long giai đoạn cuối năm 2025. Hình thức lựa chọn nhà thầu là đấu thầu rộng rãi qua mạng, phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ, với thời gian thực hiện hợp đồng kéo dài 600 ngày.

Sức hút của gói thầu đã được khẳng định khi Biên bản mở thầu ghi nhận con số kỷ lục 11 nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu (E-HSDT). Số lượng nhà thầu đông đảo phản ánh mức độ cạnh tranh khốc liệt, nhưng đồng thời cũng hé lộ những chiến lược "bỏ giá" đầy toan tính nhằm tìm kiếm cơ hội trúng thầu.

Phân cực giá thầu: Kẻ giảm 52 tỷ, người giữ nguyên

Phân tích dữ liệu từ Biên bản mở thầu ngày 28/11/2025 cho thấy một bức tranh tương phản gay gắt về giá dự thầu. Trong khi một số đơn vị chọn giải pháp an toàn, thì nhóm dẫn đầu về giá thấp đã tạo ra những con số "giật mình".

Cụ thể, Liên danh Thiết bị lớp 8,9 (đại diện bởi Công ty TNHH Trang thiết bị Thái Dương - mã vn0312171586) đã chào giá dự thầu 124.079.271.000 đồng, nhưng áp dụng tỷ lệ giảm giá lên tới 25,7%. Sau giảm giá, giá dự thầu của liên danh này chỉ còn 92.190.898.353 đồng. So với giá gói thầu 144 tỷ đồng, con số này thấp hơn tới gần 52 tỷ đồng, tương đương tỷ lệ tiết kiệm khoảng 36%.

Bám đuổi sát nút là Liên danh LD25 thiết bị gói THCS lớp 8,9 Vĩnh Long (đại diện bởi Công ty TNHH Hai thành viên Sản xuất Thương mại Dịch vụ Dazhu - mã vn6300097360). Liên danh này chào giá sau giảm giá (tỷ lệ giảm 24%) là 96.528.431.440 đồng.

Ở chiều ngược lại, nhiều nhà thầu tên tuổi lại đưa ra mức giá rất cao, tiệm cận giá gói thầu và không thực hiện giảm giá. Điển hình như:

• Công ty Cổ phần A Chi Son: Dự thầu với giá 137.388.365.200 đồng, không giảm giá.
• Liên danh TSV TITI: Dự thầu giá 134.217.518.680 đồng, không giảm giá.
• Công ty Cổ phần Giải pháp Tự động hóa ETEK: Dự thầu giá 115.815.737.800 đồng, không giảm giá.

Danh sách chi tiết các nhà thầu còn lại và giá dự thầu sau giảm giá bao gồm:

1. Liên danh CT-AG Lớp 8,9: 97.811.387.458 đồng (Không giảm giá).

2. Liên danh gói thầu cấp THCS - Vĩnh Long: 98.581.168.556 đồng (Giảm 4,3%).

3. Liên danh gói thầu thiết bị lớp 8-9: 113.049.568.000 đồng (Không giảm giá).

4. Liên danh lớp 8-9 Vĩnh Long: 113.944.798.400 đồng (Giảm 20%).

5. Liên danh Thiết bị lớp 8,9 (Mã vn3101113830): 125.920.600.690 đồng (Giảm 11%).

6. Liên danh gói thầu: Cung cấp và lắp đặt thiết bị lớp 8 - 9, tỉnh Vĩnh Long: 131.760.366.000 đồng (Không giảm giá).

Nghịch lý "giá rẻ" và bài toán năng lực năm 2025

Việc tiết kiệm ngân sách thông qua đấu thầu là mục tiêu quan trọng. Tuy nhiên, mức giảm giá lên tới 36% (hơn 50 tỷ đồng) cho một gói thầu thiết bị là hiện tượng cần xem xét kỹ lưỡng dưới góc độ chuyên môn.

Trong bối cảnh năm 2025, giá nguyên vật liệu và chi phí logistics không có dấu hiệu giảm sâu, việc một nhà thầu có thể cắt giảm tới hơn 1/3 giá trị gói thầu đặt ra nghi vấn về nguồn gốc, xuất xứ và chất lượng thiết bị. Liệu với đơn giá 92 tỷ đồng, nhà thầu có cung cấp được thiết bị đúng cấu hình, đảm bảo độ bền cho môi trường giáo dục, hay sẽ là những sản phẩm ở mức "cấu hình tối thiểu" để đối phó?

Đối với Công ty Cổ phần Giải pháp Tự động hóa ETEK hay Công ty Cổ phần A Chi Son, việc chào giá cao hơn nhóm dẫn đầu hàng chục tỷ đồng cho thấy sự tự tin vào giải pháp kỹ thuật và uy tín thương hiệu, nhưng đồng thời cũng khiến cơ hội trúng thầu của họ trở nên mong manh nếu chủ đầu tư chỉ xét duyệt dựa trên yếu tố "giá đánh giá thấp nhất" sau khi đạt kỹ thuật.

Phân tích năng lực tổng thể, các nhà thầu như Công ty TNHH Hai thành viên Sản xuất Thương mại Dịch vụ Dazhu (đại diện Liên danh LD25) đang cho thấy sự quyết liệt trong việc mở rộng thị phần tại khu vực phía Nam thông qua chiến lược giá cạnh tranh. Tuy nhiên, với thời gian thực hiện hợp đồng lên tới 600 ngày, năng lực tài chính để duy trì dòng tiền và khả năng quản trị rủi ro biến động giá sẽ là thử thách sống còn đối với các đơn vị chào thầu giá thấp.

Góc nhìn chuyên gia: Cẩn trọng với "bẫy" giá thấp

Trao đổi về tình huống này, Chuyên gia đấu thầu Đào Giang nhận định: "Theo quy định của Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và Nghị định 214/2025/NĐ-CP, giá thấp là lợi thế cạnh tranh, nhưng không phải là yếu tố duy nhất. Chủ đầu tư có quyền và trách nhiệm yêu cầu nhà thầu làm rõ các yếu tố cấu thành đơn giá nếu phát hiện mức giá thấp bất thường. Nếu nhà thầu không chứng minh được sự phù hợp của đơn giá với giải pháp kỹ thuật, biện pháp thi công và nguồn cung ứng, chủ đầu tư hoàn toàn có thể loại bỏ để tránh rủi ro 'tiền nào của nấy', đặc biệt là với thiết bị giáo dục cần sự đồng bộ và ổn định lâu dài."

Dưới góc độ pháp lý, Luật sư Nguyễn Văn Lập (Đoàn Luật sư TP HCM) phân tích thêm: "Luật số 90/2025/QH15 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu đã nhấn mạnh hơn nữa vào trách nhiệm giải trình và hiệu quả kinh tế thực chất. Hiệu quả kinh tế không chỉ là giá trúng thầu rẻ nhất tại thời điểm mở thầu, mà phải là chi phí trọn đời của dự án thấp nhất. Nếu chọn nhà thầu giá rẻ nhưng thiết bị nhanh hỏng, chi phí bảo trì tăng cao hoặc nhà thầu bỏ cuộc giữa chừng trong thời gian 600 ngày thực hiện, thì thiệt hại cho ngân sách sẽ lớn hơn rất nhiều con số 52 tỷ đồng tiết kiệm được trước mắt. Thông tư 79/2025/TT-BTC cũng đã có những hướng dẫn cụ thể để siết chặt việc đánh giá năng lực tài chính và kinh nghiệm thực hiện hợp đồng tương tự."

Gói thầu thiết bị 144 tỷ đồng tại Vĩnh Long đang ở giai đoạn xét thầu căng thẳng nhất. Ban Quản lý dự án dân dụng và công nghiệp tỉnh Vĩnh Long đứng trước áp lực phải lựa chọn công tâm: Một bên là con số tiết kiệm ngân sách khổng lồ, một bên là sự đảm bảo chắc chắn về chất lượng thiết bị cho ngành giáo dục tỉnh nhà.

Kết quả lựa chọn nhà thầu sẽ là câu trả lời xác đáng nhất cho năng lực của Tổ chuyên gia, Tổ thẩm định và chủ đầu tư trong việc cân bằng giữa bài toán kinh tế và chất lượng. Dư luận và các nhà thầu đang chờ đợi một kết quả minh bạch, công bằng, đúng quy định pháp luật.