Biên bản mở thầu gói thầu Cung cấp và lắp đặt thiết bị trị giá hơn 158 tỷ đồng tại Vĩnh Long vừa hé lộ cuộc đua gay cấn giữa 7 nhà thầu. Đáng chú ý, biên độ chênh lệch giá dự thầu giữa các đơn vị lên tới gần 60 tỷ đồng, đặt ra nhiều câu hỏi về việc thẩm định giá và áp lực giải ngân trong bối cảnh các quy định mới của Luật Đấu thầu đang được áp dụng.

Cuộc đua "thập diện mai phục" tại gói thầu 158 tỷ đồng

Theo thông tin công khai trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, ngày 29/11/2025, Ban Quản lý dự án dân dụng và công nghiệp tỉnh Vĩnh Long (Chủ đầu tư) đã hoàn tất mở thầu qua mạng gói thầu số IB2500482526: "Cung cấp và lắp đặt thiết bị". Đây là gói thầu chính thuộc dự án "Mua sắm thiết bị dạy học tối thiểu lớp 11 và lớp 12 cho các trường THPT và Trung tâm GDNN-GDTX các huyện, thành phố", sử dụng nguồn vốn ngân sách tỉnh.

Trước đó, ngày 10/11/2025, ông Lê Thanh Sơn, Giám đốc Ban Quản lý dự án dân dụng và công nghiệp tỉnh Vĩnh Long đã ký Quyết định số 957/QĐ-BQL phê duyệt E-HSMT, dựa trên kết quả thẩm định của Công ty TNHH Tư vấn Đầu tư Xây dựng COVICO. Gói thầu có giá dự toán được phê duyệt là 158.557.667.000 đồng, thời gian thực hiện hợp đồng 600 ngày.

Biên bản mở thầu ghi nhận sự tham gia của 7 nhà thầu và liên danh, với sự phân hóa cực lớn về chiến thuật giá.

Cụ thể, Liên danh CT-AG LỚP 11, 12 (với sự tham gia của thành viên Công ty TNHH Thương mại Tổng hợp Miền Trung) đã gây bất ngờ lớn khi chào giá thấp nhất là 99.999.999.999 đồng. Con số này thấp hơn giá gói thầu tới 58,5 tỷ đồng, tương đương tỷ lệ tiết kiệm khoảng 36,9%. Đây là mức giảm giá hiếm thấy đối với các gói thầu mua sắm hàng hóa thiết bị giáo dục quy mô lớn.

Ở vị trí thứ hai về độ cạnh tranh giá là Công ty TNHH Hai Thành Viên Sản Xuất Thương Mại Dịch Vụ Dazhu (đại diện cho Liên danh LD25). Nhà thầu này chào giá 137.725.725.000 đồng nhưng kèm theo thư giảm giá 15%, đưa giá dự thầu sau giảm giá về mức 117.066.866.250 đồng.

Xếp tiếp theo là Công ty Cổ phần Giải pháp Tự động hóa ETEK với giá dự thầu 119.686.000.000 đồng.

Các vị trí còn lại thuộc về Liên danh Gói thầu IB2500482526 (giá sau giảm 10% là 126.470.620.800 đồng); Liên danh Bình Minh (127.876.395.000 đồng); Liên danh Lớp 11-12 Vĩnh Long (giá chào 158 tỷ nhưng giảm giá sốc 16%, còn 132.908.070.960 đồng).

Nhà thầu có giá dự thầu cao nhất và duy nhất không có thư giảm giá là Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Sao Việt với mức giá 144.446.044.000 đồng.

Phân tích năng lực các "đấu thủ" qua dữ liệu 2025

Để có mức giá giảm sâu như vậy, các nhà thầu tham dự đều là những tên tuổi có "thâm niên" trên thị trường.

Công ty Cổ phần Giải pháp Tự động hóa ETEK (MST: 0102051282), có trụ sở tại Hà Nội, là đơn vị có thế mạnh về thiết bị tự động hóa và đào tạo nghề. Dữ liệu đấu thầu cho thấy, trong năm 2025 và giai đoạn trước đó, ETEK đã tham gia khoảng 26 gói thầu, trong đó trúng 7 gói và trượt 13 gói. Thế mạnh của ETEK nằm ở các gói thầu cung cấp thiết bị dạy nghề chất lượng cao tại các trường cao đẳng, đại học. Việc ETEK tham gia gói thầu phổ thông tại Vĩnh Long với mức giá cạnh tranh (xếp thứ 3) cho thấy tham vọng mở rộng thị phần tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

Công ty TNHH Hai Thành Viên Sản Xuất Thương Mại Dịch Vụ Dazhu (MST: 6300097360), có trụ sở tại Cần Thơ, là một "thế lực" tại khu vực miền Tây. Nhà thầu này có lịch sử tham gia 11 gói thầu, trúng 6 gói, chủ yếu tại Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Hậu Giang cũ và các Ban QLDA trong khu vực. Với chiến thuật giảm giá 15%, Dazhu đang thể hiện quyết tâm rất lớn để "lấn sân" sang Vĩnh Long.

Công ty TNHH Thương mại Tổng hợp Miền Trung (MST: 2901884393), thành viên trong liên danh bỏ giá thấp nhất, có trụ sở tại Nghệ An. Dữ liệu cho thấy nhà thầu này từng tham gia 24 gói thầu nhưng chỉ trúng 5 gói. Tỷ lệ trúng thầu không quá cao, cộng với việc bỏ giá thấp kỷ lục (99,9 tỷ đồng) tại gói thầu này, đặt ra nghi vấn về chiến lược "lấy giá bù năng lực" hoặc chấp nhận biên lợi nhuận cực thấp để duy trì dòng tiền.

Trong khi đó, Công ty TNHH Thiết bị Bình Minh (Liên danh Bình Minh) là một nhà thầu kỳ cựu có trụ sở tại Hà Nội với lịch sử tham gia hơn 200 gói thầu, trúng 39 gói. Tuy nhiên, tỷ lệ trượt thầu khá cao cho thấy sự cạnh tranh gay gắt mà đơn vị này phải đối mặt trong thời gian gần đây.

Cơ hội nào cho mức giá "siêu rẻ"?

Nếu chỉ xét thuần túy trên yếu tố giá thấp nhất (sau khi đã đạt yêu cầu về kỹ thuật), Liên danh CT-AG LỚP 11, 12 đang nắm giữ lợi thế tuyệt đối với khoảng cách giá chênh lệch tới hơn 17 tỷ đồng so với đối thủ đứng thứ hai.

Tuy nhiên, mức giá 99,9 tỷ đồng (giảm gần 40% so với dự toán 158,5 tỷ đồng) có thể rơi vào trường hợp "giá dự thầu thấp bất thường". Theo quy định mới, Chủ đầu tư sẽ phải yêu cầu nhà thầu làm rõ cấu thành đơn giá. Nếu nhà thầu không chứng minh được sự hợp lý của chi phí (dựa trên công nghệ, nguồn hàng, biện pháp thi công...), nguy cơ bị loại là hiện hữu.

Mặt khác, việc có tới 3 nhà thầu (Dazhu, Liên danh Gói thầu IB25..., Liên danh Lớp 11-12 Vĩnh Long) đồng loạt tung ra thư giảm giá từ 10% đến 16% cho thấy công tác lập dự toán của gói thầu này có thể đang cao hơn khá nhiều so với mặt bằng giá thị trường.

Góc nhìn chuyên gia về tính hiệu quả và minh bạch

Trao đổi về tình huống này, chuyên gia đấu thầu Đào Giang chia sẻ: "Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và các văn bản hướng dẫn thi hành như Nghị định 214/2025/NĐ-CP (có hiệu lực từ năm 2025) đều đặt mục tiêu 'Hiệu quả kinh tế' song hành với 'Chất lượng'. Một mức giá giảm sâu là tín hiệu tốt cho ngân sách nhà nước, nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro về chất lượng thiết bị nếu khâu giám sát không chặt chẽ. Đặc biệt, Thông tư 79/2025/TT-BTC quy định rất rõ về trách nhiệm giải trình. Khi giá dự thầu thấp dưới mức quy định (thường là dưới 70-80% giá gói thầu tùy trường hợp), Tổ chuyên gia phải thực hiện quy trình làm rõ khắt khe để đảm bảo nhà thầu không bỏ thầu kiểu 'phá giá' rồi sau đó tìm cách thay đổi chủng loại vật tư hoặc kéo dài tiến độ."

Cũng theo các chuyên gia, việc hàng loạt nhà thầu giảm giá sâu ngay tại thời điểm mở thầu là một chỉ dấu cho thấy sự cạnh tranh thực sự, nhưng cũng cảnh báo cho Chủ đầu tư về tính chính xác của giá dự toán ban đầu. Nếu dự toán được xây dựng quá cao so với thực tế, việc tiết kiệm qua đấu thầu chỉ là con số ảo, phản ánh sự lãng phí ngay từ khâu lập kế hoạch.

Hiện tại, gói thầu đang trong giai đoạn đánh giá E-HSDT. Trách nhiệm đặt lên vai Ban Quản lý dự án dân dụng và công nghiệp tỉnh Vĩnh Long và đơn vị tư vấn là rất lớn. Việc lựa chọn nhà thầu giá thấp nhất để tiết kiệm 60 tỷ đồng hay lựa chọn nhà thầu có giá cao hơn nhưng giải pháp kỹ thuật an toàn hơn sẽ là phép thử cho năng lực quản lý của chủ đầu tư này.