Như kỳ 1 đã phân tích, Công ty Cổ phần Cơ khí Xăng dầu (PMS) vừa trúng liên tiếp hai gói thầu lớn tại Petrolimex Khánh Hòa với tỷ lệ tiết kiệm chỉ 0,63% - 0,66%. Mở rộng phạm vi phân tích dữ liệu năm 2025, bức tranh đấu thầu của doanh nghiệp này cho thấy một tỷ lệ trúng thầu tuyệt đối và hiệu quả kinh tế đáng suy ngẫm.

Theo tìm hiểu của Báo Tri thức và Cuộc sống, tính từ đầu năm 2025 đến ngày 04/11/2025, dữ liệu đấu thầu cho thấy một hiệu suất ấn tượng của Công ty Cổ phần Cơ khí Xăng dầu (MSDN: 0301838116). Doanh nghiệp này đã tham gia tổng cộng 11 gói thầu (bao gồm cả vai trò độc lập và liên danh) và được công bố trúng thầu cả 11 gói. Tỷ lệ trúng thầu đạt tuyệt đối 100%.

Tổng giá trị của 11 gói thầu này là 52.090.053.978 đồng.

"Sân nhà" Petrolimex

Một điểm chung nổi bật và dễ dàng nhận thấy là 100% các gói thầu mà Công ty Cổ phần Cơ khí Xăng dầu trúng trong năm 2025 đều do Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) hoặc các công ty thành viên, chi nhánh trực thuộc làm chủ đầu tư hoặc bên mời thầu.

Hệ thống các đơn vị đã phê duyệt trúng thầu cho Công ty Cổ phần Cơ khí Xăng dầu trong năm 2025 trải dài trên nhiều tỉnh thành, bao gồm: Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Công ty Mẹ), Công ty TNHH MTV Petrolimex Khánh Hòa, Công ty Xăng dầu Bình Định, Công ty Xăng dầu Đồng Nai, Công ty Xăng dầu Tiền Giang, Công ty TNHH MTV Xăng dầu Tây Nam Bộ (và các Chi nhánh tại Cần Thơ, Sóc Trăng, Hậu Giang), và Công ty TNHH MTV Xăng dầu Bến Tre (đây là các đơn vị trước sắp xếp tinh gọn).

Mối quan hệ khăng khít này cho thấy Công ty Cổ phần Cơ khí Xăng dầu là đối tác chiến lược, nhà thầu "quen mặt" trong hệ sinh thái của Petrolimex.

Hiệu quả kinh tế: Dấu hỏi từ tỷ lệ tiết kiệm thấp

Bên cạnh tỷ lệ trúng thầu tuyệt đối, hiệu quả kinh tế, được thể hiện qua tỷ lệ tiết kiệm chi phí cho chủ đầu tư, tại các gói thầu này cũng là một vấn đề đáng bàn.

Phân tích dữ liệu cho thấy, trong 11 gói thầu, có tới 6 gói (chiếm tỷ lệ 54,5%) có tỷ lệ tiết kiệm dưới 1%.

Điển hình nhất là Gói thầu 05: Thi công nhận diện thương hiệu (thuộc dự án Sửa chữa tại Petrolimex-Cửa hàng 45), do Công ty Xăng dầu Đồng Nai mời thầu theo hình thức chỉ định thầu rút gọn. Ngày 24/05/2025, ông Đỗ Hoài Thanh, Phó Giám đốc Công ty Xăng dầu Đồng Nai, đã ký Quyết định số 452/PLXĐN-QĐ phê duyệt Công ty Cổ phần Cơ khí Xăng dầu trúng thầu với giá 706.579.119 đồng. Mức giá này bằng chính xác giá gói thầu được phê duyệt tại Kế hoạch lựa chọn nhà thầu số 437/PLXĐN-QĐ (ngày 22/05/2025). Tỷ lệ tiết kiệm tại gói thầu này là 0,00%.

Hai gói thầu có giá trị lớn nhất mà Công ty Cổ phần Cơ khí Xăng dầu trúng trong năm 2025 (tại Petrolimex Khánh Hòa), dù là đấu thầu rộng rãi, cũng ghi nhận tỷ lệ tiết kiệm "tượng trưng":

• Gói IB2500110106 (giá trị 21,5 tỷ đồng): Tỷ lệ tiết kiệm 0,63%.
• Gói IB2500435410 (giá trị 17,2 tỷ đồng): Tỷ lệ tiết kiệm 0,66%.

Các gói thầu khác có tỷ lệ tiết kiệm dưới 1% bao gồm:

• Gói thầu "Mua sắm lô thiết bị tiếp địa chống tĩnh điện TĐ-PLX năm 2025" (Mã TBMT: IB2500178514) do Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam mời thầu (hình thức Chào hàng cạnh tranh). Công ty Cổ phần Cơ khí Xăng dầu trúng với giá 2.053.944.000 đồng, bằng với giá gói thầu. Tỷ lệ tiết kiệm đạt 0,0%.
• Gói thầu "Thi công xây dựng công trình" (NDTH 7 CHXD) do Công ty TNHH MTV Xăng dầu Bến Tre mời thầu (hình thức Chỉ định thầu). Giá trúng thầu 943.789.101 đồng. Tỷ lệ tiết kiệm đạt khoảng 0,84%.
• Gói thầu "NDTH A16" (CH16 - Hậu Giang) do Chi nhánh Xăng dầu Hậu Giang mời thầu (hình thức Chỉ định thầu rút gọn). Giá trúng thầu 265.477.725 đồng. Tỷ lệ tiết kiệm đạt khoảng 0,92%.

Phân tích phương thức lựa chọn nhà thầu

Việc phân tích phương thức lựa chọn nhà thầu cũng cung cấp thêm góc nhìn về tính cạnh tranh. Trong 11 gói thầu, có đến 7 gói (chiếm gần 64%) được thực hiện theo hình thức Chỉ định thầu hoặc Chỉ định thầu rút gọn. Đây là các hình thức lựa chọn nhà thầu không mang tính cạnh tranh.

Chỉ có 4 gói thầu được tổ chức theo hình thức cạnh tranh (3 gói Đấu thầu rộng rãi và 1 gói Chào hàng cạnh tranh). Tuy nhiên, như đã phân tích, tỷ lệ tiết kiệm tại các gói thầu này cũng không cao, dao động từ 0,63% đến mức cao nhất chỉ là 2,02% (tại gói thầu Thiết bị công nghệ tại Công ty Xăng dầu Bình Định, giá trị 7,488 tỷ đồng).

Tỷ lệ trúng thầu 100%, sự tập trung tuyệt đối vào một hệ thống chủ đầu tư, việc áp dụng hình thức chỉ định thầu chiếm đa số, và tỷ lệ tiết kiệm siêu thấp là những "con số biết nói". Những dữ liệu này đang đặt ra những câu hỏi lớn về tính cạnh tranh, minh bạch và hiệu quả kinh tế trong hoạt động đấu thầu tại các dự án này.

Báo Tri thức và Cuộc sống tiếp tục thông tin:

[Kỳ 3]: Giải mã mối quan hệ "sân nhà" giữa Công ty Cổ phần Cơ khí Xăng dầu và hệ sinh thái Petrolimex