Theo báo cáo tài chính hợp nhất kiểm toán năm 2021 của Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC), nhà phát triển các dự án đường cao tốc này vừa trải qua năm kinh doanh hiệu quả với tổng doanh thu và lợi nhuận ròng tăng mạnh so với năm 2020 và kế hoạch.

Cụ thể, trong năm vừa qua, chủ đầu tư cao tốc Long Thành - Dầu Giây cùng hàng loạt dự án cao tốc khác tại Việt Nam ghi nhận 3.261 tỷ đồng doanh thu thuần, giảm 11% so với năm 2020. Kéo theo đà giảm của doanh thu thuần là mức lãi gộp từ hoạt động bán hàng của VEC thu về cũng giảm 19%, đạt 2.153 tỷ đồng.

Lãi đậm nhờ chênh lệch tỷ giá

Trong bối cảnh doanh thu thuần sụt giảm, VEC lại ghi nhận khoản lãi đột biến ở hoạt động tài chính với 3.912 tỷ, cao gấp 6,5 lần so với năm 2020.

Trong đó, ngoài 564 tỷ đồng đến từ lãi tiền gửi ngân hàng và tiền cho vay trong năm, VEC còn ghi nhận 3.140 tỷ đồng lãi từ chênh lệch tỷ giá phát sinh trong kỳ, cao đột biến so với năm 2020 với chưa đầy 3 tỷ đồng. Đây cũng là nguyên nhân chính khiến doanh thu hoạt động tài chính của công ty cao đột biến trong năm 2021.

Nhờ nguồn thu đột biến từ hoạt động tài chính này mà tổng doanh thu VEC ghi nhận được trong năm vừa qua đã đạt 7.176 tỷ đồng, tăng 68% so với năm liền trước và cao hơn 71% so với kế hoạch đặt ra từ đầu năm.

Sau khi trừ các khoản chi phí phát sinh trong năm, VEC thu về khoản lãi ròng gần 156 tỷ đồng, cao gấp 17 lần so với năm trước và vượt 43 lần so với kế hoạch năm.

Đến cuối năm 2021, VEC có tổng tài sản cân đối với nguồn vốn gần 92.400 tỷ đồng, tăng nhẹ so với năm 2020. Trong đó, lợi nhuận sau thuế chưa phân phối của doanh nghiệp vào khoảng 173 tỷ đồng. Tuy nhiên, VEC còn có hơn 10.4000 tỷ đồng tiền gửi có kỳ hạn tại ngân hàng lấy lãi.

Hiện tại, VEC có 4 công ty con gồm Công ty CP Vận hành, Bảo trì đường cao tốc Việt Nam (81,3%); Công ty CP Dịch vụ kỹ thuật đường cao tốc Việt Nam (51%); Công ty CP Cầu Cần Thơ (65,4%) và Công ty CP 715 (75%).

Trong nhóm công ty này, ngoài Công ty Cầu Cần Thơ ghi nhận lỗ 2,58 tỷ đồng năm vừa qua thì cả 3 công ty còn lại đều có lãi 2-4 tỷ đồng.

Ngoài ra, doanh nghiệp còn 2 công ty liên kết là Công ty CP Dịch vụ đường cao tốc Việt Nam (22,38%) và Công ty CP Đầu tư đường cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ (43,9%).

Kế hoạch lợi nhuận tăng gần 3 lần

Chia sẻ về những khó khăn trong năm 2021, lãnh đạo VEC cho biết vướng mắc lớn nhất, chi phối bao trùm tổng thể toàn bộ hoạt động đầu tư xây dựng của tổng công ty vẫn là việc thực hiện tái cơ cấu tài chính các dự án đường cao tốc theo quyết định của Thủ tướng chưa được hoàn thành.

Điều này dẫn đến VEC vẫn chưa được giao kế hoạch vốn đầu tư công cho các phần vốn vay ODA. Kết quả là các dự án của VEC, đặc biệt là dự án xây dựng đường cao tốc Bến Lức - Long Thành bị đình trệ.

Bên cạnh đó, do không có kế hoạch vốn để giải ngân dẫn đến một số nhà thầu tại dự án Đà Nẵng - Quảng Ngãi; Bến Lức - Long Thành đã dừng thi công trên công trường và khởi kiện lên Trọng tài Quốc tế.

Vướng mắc kể trên cũng dẫn đến việc chuyển phần vốn Nhà nước đầu tư trực tiếp vào dự án chưa được tính thành vốn của VEC, nên tính chất tài sản các dự án của VEC hiện nay chưa nằm trong khuôn khổ các quy định của pháp luật.

Hiện VEC vẫn đang phải tạm hạch toán ghi tăng tài sản, tạm trích khấu hao, tạm hạch toán các chi phí lãi phí vay lại… Ngoài ra, công tác quyết toán vốn đầu tư, quyết toán O&M cũng bị chậm.

Cuối năm 2021, Bộ Giao thông vận tải đã có quyết định phê duyệt phương án tài chính hoà chung dòng tiền 5 dự án đường cao tốc do VEC là chủ đầu tư.

Trong năm nnay, VEC đặt mục tiêu đạt 4.056 tỷ đồng tổng doanh thu, giảm 43% so với năm 2021 do không còn khoản lãi đột biến từ chênh lệch tỷ giá. Tuy nhiên, lợi nhuận sau thuế kế hoạch của tổng công ty này dự kiến tăng gấp 3 lần, đạt 418 tỷ đồng.

Công ty dự kiến tổng vốn đầu tư cho năm nay là gần 2.200 tỷ đồng và nộp thuế, các khoản phải nộp Nhà nước 385 tỷ đồng.