Chế tài nào cho xây dựng trái phép tại Đồng Nai?
2 căn nhà xây dựng trái phép trên đất công tại phường Long Bình Tân (nay là phường Long Hưng) tỉnh Đồng Nai đang khiến dư luận xôn xao
Như Báo Tri thức và Cuộc sống đã thông tin, 2 căn nhà số 234A và 234C đã được xây dựng trái phép trên 2 thửa đất số 75 và thửa số 380 khiến người dân bức xúc gửi kiến nghị tới nhiều cơ quan chức năng có thẩm quyền.
Theo đó thửa đất số 380 là đất công trình giao thông do Nhà nước quản lý, đồng thời đóng vai trò quan trọng là hành lang bảo vệ công trình điện lực. Đây là loại đất có mục đích sử dụng rõ ràng, được giao cho địa phương quản lý để đảm bảo an toàn hạ tầng. Thửa đất số 75 có diện tích 167,9m², quy hoạch sử dụng đất là đất phát triển hạ tầng và đất giao thông, quy hoạch xây dựng là đất cây xanh cách ly và đất giao thông, với mục đích sử dụng là đất bằng chưa sử dụng. Thửa đất này chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhưng đã có nhà xây dựng kiên cố và có ghi số nhà 234A và 234C. Việc xây dựng trên cả thửa đất số 75 và lấn chiếm sang thửa đất số 380 – vốn là đất công trình giao thông do Nhà nước giao cho địa phương quản lý – là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng, thách thức trực tiếp quy hoạch đô thị và an toàn cộng đồng.
Gửi đơn khiếu nại tới cơ quan chức năng ông L.V.H (sinh năm 1950), cư trú tại khu phố 5, phường Long Hưng (trước đây là khu phố 1, phường Long Bình Tân), cho rằng: “Việc lấn chiếm và xây dựng trên đất công trình giao thông, vốn là hành lang bảo vệ điện lực, không chỉ vi phạm pháp luật mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn công trình điện lực và phòng cháy chữa cháy”.
Điều này đặt ra nguy cơ tiềm ẩn về cháy nổ, sự cố điện lực, và tắc nghẽn giao thông, đặc biệt trong khu vực đông dân cư.
Là một người từng cống hiến xương máu cho độc lập, tự do của dân tộc, ông L.V.H khẳng định hành vi lấn chiếm đất công là vi phạm pháp luật. Ông dẫn chiếu rõ ràng Nghị định 123/2024/NĐ-CP ngày 04/10/2024 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai, nhằm minh chứng cho yêu cầu của mình.
Cụ thể, tại điểm a khoản 1 Điều 13 Nghị định này quy định: Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với diện tích 0,02 héc ta cho hành vi lấn đất hoặc chiếm đất do cơ quan, tổ chức của Nhà nước quản lý. Đây là mức phạt áp dụng cho từng diện tích vi phạm, có thể nhân lên tùy theo quy mô. Ngoài ra, tại điểm c khoản 8 Điều 13: Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm. Và tại điểm a khoản 8 Điều 13: Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm, nghĩa là phải tháo dỡ công trình lấn chiếm và trả lại đất cho Nhà nước.
"Quy định của pháp luật rất rõ ràng cho hành vi lấn chiếm đất... Vậy tại sao hai hộ gia đình 234A và 234C lại được phép lấn chiếm và xây dựng trên thửa đất 380 tờ bản đồ số 62, vốn là đất công trình giao thông?" – Câu hỏi của ông H. không chỉ là lời chất vấn mà còn phản ánh sự bất cập trong công tác quản lý đất đai tại địa phương. Việc xây dựng nhà kiên cố trên đất công trình giao thông không chỉ là vi phạm cá nhân mà còn bộc lộ sự buông lỏng, thiếu giám sát của chính quyền. Hai căn nhà tồn tại lâu nay mà không rõ có được cấp phép xây dựng hay không, gây bức xúc trong cộng đồng dân cư và đặt ra nghi ngờ về tính minh bạch trong quy hoạch đô thị.
Mới đây, ngày 16/9/2025, UBND xã Bình Minh (Đồng Nai) đã tổ chức thi hành quyết định buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả do vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai. Theo quyết định, việc buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả áp dụng đối với trường hợp xây dựng công trình nhà ở trái phép trên đất rừng sản xuất, nhưng không xác định được cá nhân, tổ chức vi phạm.
Cụ thể, có 2 công trình vi phạm được xây dựng tại một phần thửa đất số 14, tờ bản đồ địa chính số 60 xã Bình Minh, với diện tích lần lượt 52,4 m² và 30,0 m².
Hậu quả do hành vi vi phạm gây ra là làm thay đổi mục đích sử dụng đất trái quy định pháp luật, ảnh hưởng đến trật tự, kỷ cương trong công tác quản lý Nhà nước về đất đai. Vì vậy, biện pháp khắc phục được áp dụng là buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất trước khi có hành vi vi phạm.
