Cân nhắc điều chỉnh diện tích Khu xử lý chất thải xã Bàu Cạn

Điều này được cho là phù hợp vì tỷ lệ chôn lấp chất thải ngày càng giảm, KXL trong vùng quy hoạch cảng hàng không quốc tế (sân bay) Long Thành, nhưng chủ đầu tư không đồng ý.

Mới đây, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Hồng Lĩnh đã đi thực tế, làm việc với chủ đầu tư và các sở, ban, ngành để thống nhất hướng xử lý.

Phù hợp quy hoạch vùng sân bay

Phó giám đốc Sở TN-MT Trần Trọng Toàn cho biết, theo cam kết của chủ đầu tư là Công ty TNHH Thương mại dịch vụ Phúc Thiên Long, toàn bộ chất thải (sinh hoạt, công nghiệp, nguy hại) đưa về KXL sẽ chuyển hóa thành nhiệt, điện, nguyên liệu, phân bón nhờ công nghệ xử lý hiện đại và tiên tiến. Tuy nhiên, thực tế quá trình hoạt động chủ đầu tư chưa đáp ứng được các điều kiện về môi trường và yêu cầu của tỉnh. Chẳng hạn, công ty chôn lấp 100% chất thải sinh hoạt thay vì chuyển hóa thành nhiệt; xây dựng thêm một số hạng mục, công trình nằm ngoài quy hoạch chi tiết được duyệt; để rác thải ngoài trời mà không che chắn gây mùi hôi và nước rỉ rác; chưa thực hiện nghĩa vụ trồng rừng thay thế.

Phó chủ tịch UBND tỉnh VÕ VĂN PHI cho biết, tới đây tỉnh sẽ tổ chức đi kiểm tra việc thực hiện các nội dung theo chứng nhận đầu tư, về sử dụng đất, về xây dựng đối với các dự án đầu tư xử lý chất thải nói chung. Trên cơ sở đó, đánh giá lại năng lực nhà đầu tư để có biện pháp hỗ trợ hoặc xử lý theo quy định. Riêng KXL chất thải xã Bàu Cạn thống nhất hướng xử lý trong tháng 6 tới. Cũng theo Phó chủ tịch UBND tỉnh, trong quy hoạch quản lý chất thải sắp tới, tỉnh không chấp thuận mở rộng, đầu tư mới dự án còn áp dụng phương pháp chôn lấp chất thải, dự án hiện hữu phải đầu tư công nghệ để tận thu nhiệt, tro xỉ, sử dụng hiệu quả quỹ đất hiện có.

Chính vì điều này, năm 2018, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 47/QĐ-UBND về điều chỉnh diện tích KXL. Sau đó, UBND tỉnh có văn bản giao Thanh tra tỉnh, Cục thuế Đồng Nai, Sở TN-MT khẩn trương thực hiện trước tháng 6-2022. “Dự án chưa đảm bảo điều kiện vệ sinh môi trường trong quá trình hoạt động. Đã vậy còn rất gần sân bay Long Thành nên việc xem xét điều chỉnh quy mô diện tích là hợp lý” - ông Toàn thông tin.

Một số ý kiến bày tỏ sự đồng tình việc quyết định điều chỉnh giảm diện tích KXL chất thải gần sân bay Long Thành, bởi các nguy cơ: ô nhiễm mùi hôi, ô nhiễm nguồn nước ngầm; vấn đề an toàn giao thông bởi khi xe chở chất thải hoạt động cả ngày lẫn đêm.

Tại buổi làm việc với lãnh đạo Tỉnh ủy, bà Nguyễn Thị Tâm, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại dịch vụ Phúc Thiên Long cho rằng, thời gian đầu, công ty gặp khó khăn nên tiến độ đầu tư các hạng mục có phần chậm. Sau đó, UBND tỉnh ban hành quyết định điều chỉnh giảm 2/3 diện tích khiến công ty không thể tiếp tục đầu tư các hạng mục theo quy hoạch, không kêu gọi được đối tác cùng đầu tư.

“Công ty bị tổn thất nhiều. Hiện đã tạm ngưng xử lý chất thải sinh hoạt. Công suất tiếp nhận các loại chất thải khác cũng rất thấp: 55% với chất thải công nghiệp và 2,5% chất thải nguy hại” - bà Tâm chia sẻ. Bà Tâm kiến nghị 3 vấn đề: tỉnh xem xét lại quyết định điều chỉnh diện tích; miễn chuyển đổi đất lâm nghiệp vì dự án hoàn thành trước năm 2019; cho công ty đóng tiền trồng rừng thay thế cho diện tích 36,5ha.

Mỗi bên “nhường” một chút

Theo chủ đầu tư, nếu 3 kiến nghị trên được giải quyết, công ty sẽ bắt tay đầu tư làm hạ tầng toàn khu, kêu gọi đối tác cũng tham gia các hạng mục kinh doanh và thực hiện điều chỉnh các ô chôn lấp cho phù hợp.

Khảo sát thực địa dự án KXL chất thải xã Bàu Cạn, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Hồng Lĩnh cho rằng, KXL chất thải này còn nhiều vấn đề cần giải quyết. Việc nén rác đem chôn lấp không hiệu quả, bãi chôn lấp chất thải không che chắn. Công ty chưa đầu tư đường ống thu gom nước thải kín hoặc ngầm. Đường giao thông trong khuôn viên KXL chưa đảm bảo. “Đường giao thông nội bộ, đường ống nước thải, che đậy chất thải, công ty phải khắc phục ngay nếu không sẽ thành “điểm đen” về môi trường” - Bí thư Tỉnh ủy yêu cầu.

Đối với các kiến nghị của nhà đầu tư, lãnh đạo Tỉnh ủy đề nghị Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh cân nhắc lại quyết định điều chỉnh diện tích. Mỗi bên “nhường” một chút. Về việc chuyển đổi đất lâm nghiệp thực hiện theo Luật Lâm nghiệp có hiệu lực ngày 1-1-2019. Về đóng tiền trồng rừng thay thế, đơn vị được chọn trồng rừng hoặc nộp tiền. Sở NN-PTNT hướng dẫn, tính toán mức đóng phù hợp cho chủ đầu tư.

Theo UBND xã Bàu Cạn, KXL này có 2 dự án, thời gian qua, 1 dự án để nước thải chảy tràn ra ngoài, 1 dự án để cháy nhà máy, người dân rất bức xúc. Xã mong muốn các ngành chức năng tăng cường quản lý về môi trường, an toàn giao thông vừa tạo điều kiện cho doanh nghiệp hoạt động vừa đảm bảo phát triển hài hòa kinh tế - xã hội - môi trường.