Bảo vệ “rốn cát” ở suối Tà Mòn

 Từ đầu năm đến nay lực lượng chức năng đã phát hiện, bắt giữ nhiều vụ. Tới đây, địa phương dự định gắn camera ở một số vị trí để bảo vệ nguồn tài nguyên cát ở con suối này.

Bình yên trở lại

Suối Tà Mòn chảy qua địa phận ấp Hòa Hiệp, xã Minh Hòa, huyện Dầu Tiếng dài khoảng 3km. Con suối chảy bao bọc hàng trăm ha đất bìa rừng phòng hộ núi Cậu Dầu Tiếng. Bờ suối bên này thuộc địa phận ấp Hòa Hiệp, xã Minh Hòa, còn bờ bên kia thuộc ấp Sóc 5, xã Tân Hiệp, huyện Hớn Quản (tỉnh Bình Phước). Suối Tà Mòn được biết đến là “rốn cát” tại điểm giáp ranh giữa tỉnh Bình Dương và Bình Phước.

Nằm giữa rừng cao su, vắng người qua lại, thời gian qua suối Tà Mòn trở thành “điểm nóng” về khai thác cát trái phép. Theo đánh giá của lãnh đạo xã Minh Hòa, tình trạng này đã gây sạt lở đất bìa rừng, làm thay đổi dòng chảy của suối.

Một ngày trung tuần tháng 10, P.V Báo Bình Dương theo chân tổ công tác của xã Minh Hòa đến khảo sát tại suối Tà Mòn. Chiếc xe ô tô bán tải của Công an (CA) xã đưa chúng tôi vào suối Tà Mòn nhiều lúc phải rú ga để vượt qua những “hố bom” trên đường đất đỏ. Đại úy Nguyễn Văn Thực, Trưởng CA xã Minh Hòa, cho biết thời gian qua, chính quyền địa phương gặp nhiều khó khăn để “xóa sổ” các điểm khai thác cát trái phép, đem lại sự bình yên tại khu vực này.

Theo Đại úy Nguyễn Văn Thực, đầu năm 2023, CA địa phương đã thành lập nhiều tổ công tác nhằm nắm tình hình tại khu vực suối Tà Mòn, qua đó phối hợp với CA huyện Dầu Tiếng và CA tỉnh xử lý nhiều trường hợp khai thác cát trái phép. Trong 3 vụ khai thác cát trái phép bị CA phát hiện xử lý, tang vật liên quan là hàng trăm m3 cát được dùng “vòi rồng” hút lên từ lòng suối Tà Mòn, sau đó tập kết trong đất rừng của người dân được giao khoán.

Cụ thể, qua công tác nghiệp vụ, CA tỉnh phối hợp với CA huyện Dầu Tiếng phát hiện ông Nguyễn Văn T. (SN 1988, ngụ xã Tân Hiệp, huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước) và ông Lê Nhựt B. (SN 1986 quê Bến Tre) khai thác cát trái phép tại khu vực suối Tà Mòn, thuộc địa phận xã Minh Hòa. Tại hiện trường, lực lượng chức năng thu giữ hơn 100m3 cát và nhiều vật dụng liên quan.

Theo hồ sơ CA, ông T. và ông B. gặp Nguyễn Phú Q. (SN 1964, ngụ huyện Dầu Tiếng) đặt vấn đề thuê diện tích đất tại tiểu khu 13, khoảnh 2, tờ bản đồ 31, thửa đất 588 thuộc xã Minh Hòa để tập kết cát. Ông Q. cho hai người này thuê với giá 15 triệu đồng/ tháng để tập kết “cát lậu” được hút từ suối Tà Mòn lên. Trước đó, vào năm 2015, Ban Quản lý rừng phòng hộ núi Cậu Dầu Tiếng giao khoán đất rừng có diện tích hơn 63.158m2 tại thửa đất vừa đề cập trên với mục đích sử dụng đất là trồng rừng cho ông Nguyễn Phú Q. quản lý. Lợi dụng việc này, ông Q. cho thuê mặt bằng để tập kết cát.

Sẽ gắn camera để phát hiện “cát tặc”

Suối Tà Mòn qua địa phận ấp Hòa Hiệp, xã Minh Hòa dài hàng km chảy bao bọc hàng trăm ha đất rừng phòng hộ núi Cậu. Diện tích hàng trăm ha đất rừng như một “bán đảo” tiếp giáp mặt suối. “Bán đảo” này nằm ở vị thế rất thuận tiện cho việc người dân cắm “vòi rồng” dưới lòng suối hút cát đổ lên bìa rừng, chở đi tiêu thụ. Qua quan sát của P.V, bán kính tại tâm điểm “rốn cát” suối Tà Mòn cách khu dân cư khoảng 5km. Việc khai thác “cát lậu” tại đây gần như biệt lập với bên ngoài.

Trao đổi với P.V, ông Trương Thanh Hương, Chủ tịch UBND xã Minh Hòa, cho biết hiện nay trên địa bàn xã có hơn 30 hộ dân nhận rừng giao khoán với hàng trăm ha đất rừng phòng hộ núi Cậu. Để phòng ngừa việc khai cát trái phép tại khu vực suối Tà Mòn, chính quyền xã Minh Hòa yêu cầu người dân nhận rừng giao khoán ký cam kết với nội dung không để đối tượng khai thác “cát lậu” tập kết cát trên phần diện tích đất mình quản lý. Nếu vi phạm theo nội dung đã ký kết, chính quyền địa phương sẽ báo cáo huyện, đề nghị thu hồi lại đất rừng đã giao khoán.

Từ đầu năm đến nay, CA tỉnh phối hợp với CA huyện Dầu Tiếng phát hiện 3 trường hợp người dân khai thác cát trái phép tại suối Tà Mòn. Trong 3 vụ việc cho thấy có hàng trăm m3 cát được dùng “vòi rồng” hút lên từ lòng suối. Theo cơ quan chức năng, đến giữa tháng 10, những người vi phạm đã chấp hành việc xử phạt vi phạm hành chính với số tiền gần 100 triệu đồng.

Cũng theo ông Trương Thanh Hương, để kịp thời ngăn chặn nạn khai thác cát trái phép tại suối Tà Mòn, chính quyền địa phương tiếp tục chỉ đạo Ban điều hành ấp Hòa Hiệp phân công lực lượng nắm địa bàn, nếu phát hiện khai thác cát trái phép thì thông tin cho chính quyền xã xử lý. “Tại khu vực đất rừng phòng hộ núi Cậu tiếp giáp với suối Tà Mòn, chính quyền xã Minh Hòa đang xây dựng kế hoạch lắp đặt hệ thống camera giám sát an ninh để truyền hình ảnh về bộ phận trực ban của CA xã. Thông qua hình ảnh, nếu phát hiện trường hợp người dân lén khai cát trái phép tại khu vực này sẽ triển khai lực lượng xử lý kịp thời”, ông Hương cho biết.

Nói về nguồn tài nguyên cát tại suối Tà Mòn, ông Cao Trọng Sỹ, Phó trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Dầu Tiếng, cho biết do hình thành địa chất, suối Tà Mòn là một trong những “rốn cát” ở huyện Dầu Tiếng. Suối dài nhiều km, tiếp nối với lòng hồ Dầu Tiếng. Hai bên dòng suối có nhiều đồi, núi. Về mùa mưa, đất cát trên rừng phòng hộ núi Cậu chảy về phía hạ lưu, dồn về lòng suối. Được bồi lắng tích lũy qua nhiều năm, hiện trữ lượng cát tại suối Tà Mòn khá phong phú. Để ngăn chặn việc người dân lén khai thác cát trái phép ở con suối này, thời gian tới Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Dầu Tiếng sẽ phối hợp với các đơn vị chức năng liên quan tăng cường tuần tra để phát hiện xử lý.

Thượng tá Nguyễn Văn Thuận, Phó trưởng CA huyện Dầu Tiếng, cho biết đến giữa tháng 10, cơ bản CA huyện đã xử lý dứt điểm tình trạng khai thác cát trái phép tại suối Tà Mòn. Nhằm phát huy được hiệu quả đã đạt được, thời gian tới đơn vị tiếp tục phối hợp với CA huyện Hớn Quản (tỉnh Bình Phước) tăng cường nắm tình hình địa bàn giáp ranh tại khu vực suối. Nếu lực lượng hai bên phát hiện người dân lén khai thác cát sẽ thông tin cho nhau cùng phối hợp xử lý. Ngoài ra, đối với CA xã Minh Hòa và đội nghiệp vụ CA huyện Dầu Tiếng sẽ tiếp tục tăng cường nắm tình hình, kiểm tra phương tiện vận tải vào ra khu vực suối Tà Mòn vận chuyển cát để kịp thời xử lý.