Bài 1: Bức tử dòng suối từ những trang trại

Phạm Xuân Thời

Người nông dân trồng cây ăn trái bị đe dọa cuộc sống bởi những con suối dòng nước đen nghịt, bốc mùi hôi thối chảy qua khu vực huyện Thống Nhất (tỉnh Đồng Nai).

Các dòng suối chảy ra suối chính nước đen và hôi không thể tưới cho cây trồng.

Nông dân điêu đứng vì dòng nước bị… bức tử

Phóng viên Ngày Nay lội dọc các kênh rạch trên địa bàn huyện Thống Nhất (tỉnh Đồng Nai) đã phát hiện nhiều dòng nước đen bốc mùi hôi thối và nhiều miệng cống của các công ty xả thải lấp dưới đất đầy... bí ẩn. Khi mùa nắng vừa đến, người dân không thể dùng nước tưới cây, các dòng nước suối khu vực huyện Thống Nhất bắt nguồn từ TP.Long Khánh đã bị ô nhiễm nghiêm trọng.

Nhiều cuộc điện thoại người dân gọi đến Phóng viên Ngày Nay để nhờ giúp đỡ. Một nông dân nói: “Chúng tôi đã gởi đơn lên cơ quan chức năng nhiều lần mà chính quyền không xem xét”. Tạp chí Ngày Nay cũng đã có nhiều bài phản ánh và sau đó, chính quyền địa phương đã nạo vét các mương nước bị ô nhiễm, phạt nhiều trang trại xả thải trực tiếp ra môi trường…

Thế nhưng, việc xả thải ra các nhánh suối để chảy ra các dòng suối lớn như Sông Nhạn, Suối Râm vẫn tái diễn và các dòng nước bị bức tử. Ông Lê Trọng Nghĩa có 2 héc-ta cây ăn trái đang héo vàng kể: “Mùa này mọi năm nước suối Hôn rất ít. Năm nay nước nhiều mà đen đặc, hôi tanh mỗi sáng sớm nên rất bức xúc, chỉ mong chính quyền làm cho rõ việc tại sao nước dâng cao, có màu đen và bốc mùi thúi, hôi tanh như vậy”.

Ông Hòa thì cho biết: “Ở đây không có điện nên đâu thể tưới bằng giếng. Xưa nay tưới cây bằng nước suối mà cả tháng nay nước suối đen đặc như vậy thì họ bít đường sống của người nông dân xứ vườn cây ăn trái của chúng tôi rồi”. Nhiều người nông dân ở ấp Hưng Hiệp, xã Hưng Lộc nói các giếng khoan của họ đã bị bốc mùi hôi nên không dùng nước để nấu uống được nữa mà dùng nước đóng bình rất tốn kém.

Những dòng suối chết

Phóng viên Ngày Nay đã lội ngược dòng, dọc theo các suối nhỏ và xuất hiện những nguồn nước đen. Có những con suối đi dưới dòng nước hơn 1.000 mét do mùa nắng nên các dòng nhánh của Sông Nhạn, Suối Râm không sâu lắm, có nhiều hố sâu đến bụng. Đó là những hố mà mọi năm mùa nắng cạn nước, người dân đào để “gom” nước tưới cây.

Các ống xả thải chảy thẳng ra suối được phát hiện.

Các trủng nước sâu đầy phân động vật mà khi đạp xuống trào lên một màu đen. Người dân gọi là dòng suối “chết” vì không thấy một sinh vật nào sống. Lòng suối không một sinh vật nào sống nổi trong môi trường như vậy và chỉ vài cây cỏ lau lưa thưa.

Lội theo dòng suối, Phóng viên phát hiện ra nhiều lỗ cống của các trại chăn nuôi xả nước ra suối được chôn bên bờ. Nhiều trại xả nước chảy thẳng ra kênh suối. Chất thải chảy róc rách xen lẫn tiếng suối giữa những lùm cây che bít bên trên. Trên dòng suối nhiều xác động vật chết được quăng ra lộ thiên. Tại con suối Bình Lộc, huyện Thống Nhất, mực nước ước chừng từ bờ suối cao khoảng 40 cm cho thấy ban đêm các cơ sở chăn nuôi đã dùng bơm ra nhiều thế nào…

Dọc các suối ở ấp Hưng Nghĩa (xã Hưng Lộc, huyện Thống Nhất) nước thải từ động vật đã làm cho dòng suối biến thành màu vàng đục. Phóng viên Ngày Nay đã cung cấp thông tin cho lãnh đạo các địa phương, gồm: Huyện Thống Nhất, huyện Trảng Bom và TP.Long Khánh.

Sau khi nhận thông tin, ông Mai Văn Hiền, Chủ tịch UBND huyện Thống Nhất xác nhận: “Tôi đã nắm được và sẽ đôn đốc phòng Tài nguyên môi trường rà soát lại các trại chăn nuôi”.

Ông Hồ Văn Nam, Bí thư Thành uỷ TP.Long Khánh nói: “Sẽ chỉ đạo Phòng Tài nguyên môi trường rà soát ngay các trại bên thượng nguồn”.

(Còn tiếp)